Diz Kireçlenmesi (Gonartroz – Diz Protezi)
Üç adet kemiğin (femur, tibia ve patella) birlikte oluşturduğu diz eklemi, vücudun en fazla aşınmaya uğrayan ve yıpranan bölgelerinin başında gelmektedir. Özellikle kadınlarda görülen 50 yaş üzerinde diz ağrısının en önemli sebeplerinden biridir. Dizde bulunan kemiklerin ve kıkırdakların ileri derecede aşınması sonucu oluşan eklem hastalığıdır.
Diz kireçlenmesinin sebepleri nelerdir?
Kilo fazlalığı
Dizin üzerine fazla yük vererek yapılan tüm işler
Sigara
Kadın cinsiyet (kadınlarda erkeklere göre daha fazla görülür)
Önceden geçirilmiş diz travması (eklem içi kırık, ameliyat, vb)
Bazı romatizma hastalıkları
Doğuştan gelen bazı şekil bozuklukları
Genetik yatkınlık
olarak sıralanabilir.
Hastalar dizlerinin iç tarafında daha ağırlıklı olmak üzere her yerinde ağrı hissseder. Dizde şişlik yaygındır. Dizin arkasında baker kisti adını verdiğimiz kitleler oluşur. Hastalığın ilerleyen döneminde gece ağrıları meydana gelir ki bu da kemik iliği ödeminin işaretidir. Bununla beraber menisküs yırtıkları çapraz bağ kopmaları görülebilir. Düz yol dahil olmak üzere özellikle merdivenden yokuştan aşağı inmek iyice zorlaşır ve hasta nerdeyse yürüyemez hale gelir. Yürüyemeyince kilo fazlalığını atmak daha da zorlaşır ve bir kısır döngü oluşur.
Kireçlenme tanısı genellikle röntgen ile konulur. Bir kısım hastada ek patolojilerin saptanabilmesi amacıyla MR gerekli olabilir. (bağ,menisküs yırtıkları, kistler, kitleler,…)
Eğer ileri dereceli kireçlenme tanısı konulursa yukarıda yazılı olan rahatsızlıkların (menisküs, çapraz bağ, baker kisti,…) tek tek ameliyat edilmesi hastaya fayda sağlamaz.
Kireçlenmenin başlangıç evresinde sınırlı bir hasta grubunda yapılacak kapalı işlemlerden (artroskopi, prp uygulaması,vb…) Fayda sağlanabilir. Yine kİreçlenmenin başlangıç evresindeki bazı hastalarda uygulanan kök hücre tedavisi ile başarı sağlanabilir.
İleri dereceli kireçlenme tanısı konulduğunda uygun olan tedavi diz protezi ameliyatıdır. Ameliyatta kireçlenmiş olan kemikler çıkarılarak yerine vücuda uyumlu olan protez yerleştirilir. Hasta ameliyatın ertesi gün ayağının üzerine basarak yürüyebilir. Birkaç gün hastanede kaldıktan sonra rahatlıkla evine çıkabilir.
Protezlerin ömrü oldukça uzundur (20 yıldan fazla). En önemli riskleri iltihap kapması ve gevşemesidir. Bu oran yaklaşık %2 civarında olarak belirtilmektedir. Ameliyat öncesi ve sonrası gerekli önlemler alınarak yapıldığında bu oran oldukça düşüktür.
Ameliyat sonrası fizik tedavi ve rehabilitasyon tedavinin ayrılmaz bir parçasıdır.
Op.Dr.Okyar Altaş
Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı
Yorumlar
Yorum Gönder